نوع اثر: تاریخی
قدمت: دوره قاجار – خواجه اتابک بزقوش
آدرس: کرمان – خیابان شریعتی – کوچه ۱۳ – انتهای کوچه سمت راست
بهای بلیط: بازدید از این اثر رایگان میباشد
مدت پیشنهادی بازدید: حدود ۲ ساعت
جاذبه های همجوار: گنبد سبز – مقبره خواجه اتابک – میدان گنجعلیخان – بازار مِسگرها
این اثر در تاریخ ۲۲ مرداد ۱۳۸۴ با شمارهٔ ثبت ۱۳۰۶۶ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
باغ لله ۲۰۰ سال سابقه دارد و قبلاً باغ بزرگی بوده که متعلق به «خواجه اتابک بزقوش» از عرفاً و سیاستمداران کرمان بوده و گرمابه‌ای هم که در این محله واقع شده نیز به دستور او ساخته شده است. به گواه تاریخ، این حمام از قدیمی‌ترین حمام‌های استان کرمان به شمار می‌رود.
اثر باقی مانده از دوران قاجاریه با ۲۰۰ سال قدمت به سبک سنتی زیبایی احداث شده و یک بار در اوایل انقلاب، باهمکاری و مساعدت مرحوم آیت الله حقیقی و توسط میراث فرهنگی بازسازی شد و گشایش یافت اما پس از مدتی مجددا تعطیل شد.
حمامی که مردم کرمان از چهار سوی این شهر برای استحمام به آن مراجعه می کردند و تا چند دهه قبل هم فعال بود، حمام در دو بخش زنانه و مردانه بنا شده و مردم کرمان قدیم، بسیاری از گفت و شنودها و مراودات اجتماعی خود را در این مکان پیگیری می کردند، این حمام تنها نقش سنتی حمام را نداشت بلکه همچون حمام گنجعلیخان مکانی برای استراحت، سخن گفتن و تعاملات اجتماعی اقشار مختلف مردم بود.
اگر از سمت خیابان شریعتی(کوچه ۱۳) وارد کوچه تاریخی باغ لَلِه به سمت بافت تاریخی شهر شوید مجموعه بناهای تاریخی را در سمت راست مشاهده می کنید که مسجد تنها بنایی است که از مجموعه باغ لله همچنان پا برجا و فعال است اما در انتهی کوچه سقف بنایی را می توان دید که دیوار آجری دور تا دور آن کشیده شده است.
حمام در زیر زمین قرار دارد و سقف گنبدی آن هم سطح زمین است اما بی توجهی هایی که به این بنا شده است در آن زمان موجب شده بود این بنا مملو از زباله شود.
در جوار این حمام مغازه هایی به سبک سنتی نیز ساخته شده بود و هنوز برجاست تزئینات این بنا جزیی و بیشتر روی سقف ها و سنگ کاری ها تمرکز یافته است.
پس از گذشت سال ها همچنان کاشی کاری های فیروزه ای رنگ سردر مغازه ها باقی مانده است و نوشته های این کاشی ها نشانگر آن است این مغازه ها برای شغل های اصلی روزگاران قدیم چون سلمانی، بقالی، نانوایی، قصابی و کفاشی احداث شده است.
می توان گفت که حمام باغ لله از حمام گنجعلیخان کرمان زیباتر است.
این بنا به دلیل عدم نگهداری مناسب و بالا آمدن آب های زیرزمینی تعطیل شد، به دلیل انباشته شدن فاضلاب در آن به منشا بیماری های عفونی در منطقه تبدیل و امکان ریزش آن رهگذران را تهدید می کرد.
اما هم اکنون با همت شهرداری و سازمان میراث فرهنگی کرمان کار مرمت بنا با جدیت و با استفاده از استاد کاران مجرب و البته توان علمی کارشناسان میراث فرهنگی استان کرمان در حال انجام است و به خوبی پیش می رود.
استاد کاران نخستین کارشان را بر مبنای استحکام بخشی حمامی قرار داده اند که دیوارهایش به شدت آسیب دیده است و به زودی بار دیگر این حمام تاریخی مجددا احیاء و به چرخه تاریخ کرمان باز خواهد گشت.
مهمترین مشکل در بازسازی این حمام در مراحل ابتدایی خالی کردن حمام از آب و رفع رطوبت و استحکام بخشی بنا بود زیرا به دلیل تجمع آب در سال های گذشته بسیاری از قسمت های حمام دچار آسیب جدی شده بود.
از شش دانگ حمام چهار دانگ متعلق به شهرداری و بقیه متعلق به بخش خصوصی بود که برای مرمت بنا ابتدا مذاکراتی با طرف مقابل انجام شد و دو دانگ باقیمانده نیز خریداری شده است و کار با جدیت آغاز شد.
بیش از دو میلیارد تومان تا کنون در جریان بازسازی این بنا هزینه شده است و با توجه به حجم کار پیش بینی می شود این میزان به سه میلیارد تومان خواهد رسید.
در نهایت بخشی از حمام همچنان کاربری اصلی را خواهد داشت و بخش دیگری به رستوران و چایخانه سنتی تبدیل می شود. در زمین مجاور بنا که متعلق به شهرداری است سیستم های مدرنی با معماری سنتی از جمله سنا و جکوزی به کار گرفته می شود.
حمام باغ لله بعد از باغ فتح آباد، مدرسه حیاتی و مقبره خواجه اتابک سومین بنای تاریخی ویران شده ای است که مرمت می شود و در چرخه صنعت گردشگری قرار می گیرد.
]]>
